“Πρώτο μας μέλημα ας είναι να βγούμε αλώβητοι σαν έθνος από την πανδημία αλλά και να αντιμετωπίσουμε όσο το δυνατόν πιο ανώδυνα τα οικονομικά προβλήματα”

“Πρώτο μας μέλημα ας είναι να βγούμε αλώβητοι σαν έθνος από την πανδημία αλλά και να αντιμετωπίσουμε όσο το δυνατόν πιο ανώδυνα τα οικονομικά προβλήματα”,

υπογραμμίζει μεταξύ άλλων σε συνέντευξή του στην aftodioikisinews και στον Μάκη Μοσχοβούδη , ο κ. Παναγιώτης Χαλβατσιώτης, Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας στην Ιατρική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, γιατρός στο Αττικό Νοσοκομείο.

Ο κ. Χαλβατσιώτης μιλάει για το δημόσιο σύστημα υγείας στην Χώρα μας , την οικονομική κρίση που συρρίκνωσε τον Δημόσιο Τομέα , με αποτέλεσμα τις αρνητικές επιδράσεις στη δημόσια υγεία,αλλά και για
την ανάγκη προσαρμογής στη σύγχρονη πραγματικότητα , γιατί  όπως σημειώνει “δεν υποστηρίζεται σχεδόν καθόλου η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας”.

Τονίζει την σημασία να σχεδιαστούν και τα επόμενα βήματα για την επιστροφή στη κανονικότητα. “Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να φροντίσουμε να λάβουμε ανάλογα μέτρα ώστε να μην υποτροπιάσει η καλή πορεία που βιώνουμε με μια πιθανή εκ νέου αύξηση του αριθμού νέων κρουσμάτων αμέσως μετά μια γενικευμένη άρση των απαγορευτικών οδηγιών.”

Επισημαίνει την ανάγκη να χαρτογραφηθεί το περιβάλλον, είτε για την ανίχνευση των ασυμπτωματικών φορέων του ιού που δυνατόν να μεταδίδουν την νόσο ή των ατόμων που παρουσιάζουν υψηλό τίτλο αντισωμάτων έναντι του κορωνοϊού και επομένως είναι ασφαλείς σε ένα πιθανό δεύτερο κύμα μετάδοσης της επιδημίας.

Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη

Κύριε Χαλβατσιώτη , με δεδομένη την Πανεπιστημιακή σας διαδρομή, ως Επίκουρου Καθηγητή της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και ταυτόχρονα μάχιμου γιατρού στο ΑΤΤΙΚΟ Νοσοκομείο , πόσο ασφαλείς πρέπει να νοιώθουν οι Πολίτες , τόσο από την Ιατρική κοινότητα της Χώρας μας , όσο και από τις υποδομές υγείας που διαθέτουμε ;

Στην Ελλάδα σήμερα διαθέτουμε ένα Εθνικό Σύστημα Υγείας που στηρίζεται σχεδόν αποκλειστικά από τον Δημόσιο Τομέα, αλλά έχει ανάγκες προσαρμογής στη σύγχρονη πραγματικότητα γιατί δεν υποστηρίζεται σχεδόν καθόλου η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, δεν εξομαλύνονται οι γεωγραφικές πληθυσμιακές απαιτήσεις υγείας του σήμερα και δεν έχει ανανεωθεί το στελεχιακό δυναμικό των επιστημόνων υγείας.

Σαν αποτέλεσμα οδηγούμαστε να βιώνουμε μια χαμηλή ποιότητα προσφερόμενων υπηρεσιών όπως για παράδειγμα με ράντζα στους διαδρόμους, με σχεδόν υποχρεωτική τη συμμετοχή στη δαπάνη από το πάσχοντα στην αναζήτηση πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και ταυτόχρονα να αναδύεται μια αμφισβήτηση της προσφοράς του υγειονομικού προσωπικού της χώρας παρά τους εξουθενωτικούς ρυθμούς που καλείται να ανταποκριθεί.

Αντίθετα, η ποιότητα της Ιατρικής κοινότητας της χώρας κρίνεται πολύ υψηλή και σε αυτό οφείλεται η ιδιαίτερη εκτίμηση που περιβάλλει τους συναδέλφους που αναζήτησαν την εργασιακή τους τύχη στο εξωτερικό και όλοι τους έτυχαν ιδιαίτερης θετικής αποδοχής από όλες τις χώρες στην Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο.

Σύμφωνα με την επίσημη ενημέρωση η καμπύλη κρουσμάτων και θανάτων από τον κορωνοϊό στην Πατρίδα μας τείνει προς επιπεδοποίηση .Είναι έτσι; Είναι το αισιόδοξο σενάριο ; Παράλληλα θέλω να ρωτήσω , αυτό εξαρτάται, σε σχέση με την εικόνα που παρουσιάζεται σε άλλες Χώρες , από την τακτική που ακολουθεί η κάθε Κυβέρνηση , σε σχέση για παράδειγμα εάν γίνονται πολλά ή λίγα τεστ στον πληθυσμό , προκειμένου να καταγράφεται η πραγματική εικόνα ;

Σύμφωνα με τις επίσημες ανακοινώσεις από τις υγειονομικές αρχές της χώρας φαίνεται ότι κάμπτεται ο ρυθμός εμφάνισης νέων κρουσμάτων και δεν χωρά αμφιβολία ότι αυτό οφείλεται στα περιοριστικά μέτρα που περιόρισαν τον συγχρωτισμό των πολιτών και επομένως κατεστάλη η δυνατότητα μεταδοτικότητας του μολυσματικού αυτού ιού.

Με βάση των παραπάνω θα πρέπει να σχεδιαστούν και τα επόμενα βήματα για την επιστροφή στη κανονικότητα. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να φροντίσουμε να λάβουμε ανάλογα μέτρα ώστε να μην υποτροπιάσει η καλή πορεία που βιώνουμε με μια πιθανή εκ νέου αύξηση του αριθμού νέων κρουσμάτων αμέσως μετά μια γενικευμένη άρση των απαγορευτικών οδηγιών.

Για το λόγο αυτό, η απελευθέρωση των πολιτών από την κοινωνική απομόνωση θα πρέπει να διέπεται από περιορισμούς τόσο γεωγραφικούς όσο και πληθυσμιακούς.

Είναι ανάγκη να χαρτογραφηθεί το περιβάλλον, είτε για την ανίχνευση των ασυμπτωματικών φορέων του ιού που δυνατόν να μεταδίδουν την νόσο ή των ατόμων που παρουσιάζουν υψηλό τίτλο αντισωμάτων έναντι του κορωνοϊού και επομένως είναι ασφαλείς σε ένα πιθανό δεύτερο κύμα μετάδοσης της επιδημίας.

Επίσης θα πρέπει να ληφθούν όλα τα ενδεικνυόμενα μέτρα ασφαλούς προφύλαξης των ευπαθών ομάδων πληθυσμού που αναγκαστικά θα εκτεθούν σε αυξημένο κίνδυνο από την άρση των περιοριστικών διατάξεων.

Όλα δείχνουν ότι ήταν καταλυτική η απόφαση της Κυβέρνησης να προχωρήσει στην επιβολή των περιοριστικών μέτρων και μάλιστα εγκαίρως. Αυτό έδωσε την δυνατότητα στο δημόσιο σύστημα υγείας να οργανωθεί καλύτερα και αν ναι , πως πρακτικά ενισχύθηκε ; Έχετε κάποια στοιχεία να μας δώσετε;

Η λήψη των μέτρων με στόχο την ελαχιστοποίηση της μεταδοτικότητας του ανθρωποφάγου αυτού ιού ήταν απολύτως απαραίτητη και για το λόγο αυτό όσες χώρες υιοθέτησαν γρήγορα αντίστοιχα μέτρα υποφέρουν λιγότερο. Βάσει των πληροφοριών που έχουμε το 80% με 85% όσων έρχονται σε επαφή με τον κορωνοϊό ίσως νοσήσουν με ελαφρά συμπτωματολογία χωρίς να επιβαρυνθεί καθόλου η υγεία τους. Αντίθετα, ένα 10% με 20% θα χρειαστούν ιατρονοσηλευτική φροντίδα, και ένα 5% μπορεί να απαιτηθεί να αντιμετωπιστούν για κάποιο χρονικό διάστημα σε μονάδες εντατικής θεραπείας διασωληνωμένοι με μηχανική υποστήριξη της αναπνοής τους. Επειδή ο κορωνοϊός παρουσιάζει υψηλή μεταδοτικότητα, αυτό σημαίνει ότι σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα είναι δυνατόν να νοσήσει μεγάλο τμήμα του πληθυσμού.

Εάν θεωρήσουμε ότι στην χώρα μας των 11 εκατομμυρίων μολυνθεί το 1 στα 10 άτομα, τότε για να αντιμετωπίσουμε αναλογικά το 15% αυτών των περιστατικών που θα νοσήσει βαρύτερα θα απαιτηθούν 150.00 νοσοκομειακά κρεβάτια και 50.000 κλίνες εντατικής θεραπείας που κανένα σύστημα υγείας, σε καμία χώρα δεν μπορεί να υποστηρίξει.

Άρα ο αγώνας των υγειονομικών αρχών θα πρέπει να είναι διττός, δηλαδή μέτρα προστασίας του πληθυσμού από τη διασπορά της νόσου αλλά και αύξηση της δυναμικότητας των υγειονομικών μονάδων για τη δυνατότητα περίθαλψης περισσότερων ασθενών τόσο σε νοσηλευτικές κλίνες όσο και για αντίστοιχες σε μονάδες εντατικής θεραπείας. Αυτό σημαίνει επίσης ανάγκη προμήθειας επιπλέον εξοπλισμού όπως για παράδειγμα αναπνευστήρες, αλλά και ενίσχυση του αριθμού του ιατρονοσηλευτικού και λοιπού προσωπικού.

Η πολιτεία έχει αναγγείλει προσλήψεις αλλά προσωπικά δεν γνωρίζω σε πιο βαθμό έχουν ολοκληρωθεί αν και η εκτίμηση μου είναι ότι οι ανάγκες είναι σημαντικά περισσότερες από τις εξαγγελθείσες γιατί το προσωπικό στις υγειονομικές νομάδες της χώρας υπολείπεται ήδη σημαντικά από πριν την πανδημία και είναι “γερασμένο” ηλικιακά.

Θέλω την άποψή σας για το πόσο και πως επηρεάστηκαν τα δημόσια συστήματα υγείας , τόσο στην Πατρίδα μας, όσο και στις Χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου , από την περιοριστική δημοσιονομική πολιτική που εφαρμόστηκε τα προηγούμενα χρόνια και οδήγησε στην περικοπή δημοσίων δαπανών; Και επιπλέον να συμπληρώσω στο κατά πόσο συμφωνείτε ή όχι ότι η υφιστάμενη υγειονομική κρίση ανέδειξε δομικά προβλήματα στο σύστημα υγείας Χωρών πολύ ισχυρότερων από την Ελλάδα , όπως για παράδειγμα της Ιταλίας , της Ισπανίας , ακόμη και αυτών των ΗΠΑ ;

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η οικονομική κρίση που συρρίκνωσε τον Δημόσιο Τομέα θα είχε και αρνητικές επιδράσεις στη δημόσια υγεία. Όπως ανέφερα και πριν η κρίση οδήγησε σε δραστική μείωση του υγειονομικού προσωπικού που δεν ανανεώθηκε, παρά τις συνταξιοδοτήσεις. Λόγω έλλειψης των σχετικών οικονομικών πόρων δεν αναπτύχθηκε επίσης ποτέ ένας βιώσιμος σχεδιασμός για την κάλυψη των αναγκών της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας. Αυτά είχαν ως αποτέλεσμα να οδηγηθούμε σε αναγκαστική μείωση της ποιότητας των προσφερόμενων υπηρεσιών, ιδίως όσον αφορά τη νοσοκομειακή εξυπηρέτηση. Δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω εάν τα υγειονομικά συστήματα των Χωρών του ευρωπαϊκού Νότου επηρεάστηκαν στον ίδιο βαθμό, αν και πιστεύω ότι η υποβάθμιση στη χώρα μας ήταν η μεγαλύτερη από κάθε άλλη ευρωπαϊκή χώρα.

Βέβαια η μνημονιακή πολιτική μας υποχρέωσε να εξορθολογήσουμε πολλές από τις δαπάνες υγείας που θα έπρεπε να είχαμε εφαρμόσει μόνοι μας εδώ και πολλά χρόνια.

Για παράδειγμα σήμερα με την ηλεκτρονική συνταγογράφηση οι ασφαλιστικοί οργανισμοί γνωρίζουν ακριβώς ποια φαρμακευτική δαπάνη θα κληθούν να καλύψουν και ταυτόχρονα περιφρουρείται με ασφάλεια η ορθή θεραπευτική αντιμετώπιση των χρονίως πασχόντων ασθενών. Όπως ανέφερα και πριν η αναγκαιότητα του εξορθολογισμού των δαπανών αλλά και της αναγκαιότητας παροχής ποιοτικής προσφοράς υγείας απαιτούν άμεσα τον επανασχεδιασμό του εθνικού συστήματος υγείας για τις ανάγκες της σύγχρονης Ελλάδας. Το υγειονομικό σύστημα των ΗΠΑ διαφέρει σημαντικά από εκείνο των ευρωπαϊκών κρατών και δεν μπορούν να γίνουν άμεσες συγκρίσεις. Δεν χωρά όμως αμφιβολία ότι μπορούμε όμως να υιοθετήσουμε μερικά από τα επιτυχημένα πρότυπα που έχουν αναδείξει κύρια στον τομέα της τριτοβάθμιας υγείας αλλά και στην καθιέρωση προτύπων διασφάλισης της ποιότητας των υπηρεσιών υγείας.

Ως Χώρα και ως σύστημα βγαίνουμε σοφότεροι από αυτή την κρίση; Βλέπετε να λαμβάνονται ολοκληρωμένα μέτρα για την θωράκιση του δημόσιου συστήματος υγείας , με μεγαλύτερη και σταθερή χρηματοδότηση , με προσλήψεις του απαιτούμενου υγειονομικού προσωπικού , με περισσότερες δομές, για παράδειγμα πρωτοβάθμιας υγείας , προκειμένου να είμαστε έτοιμοι για μια νέα κρίση ;

Πρώτο μας μέλημα ας είναι να βγούμε αλώβητοι σαν έθνος από την πανδημία αλλά και να αντιμετωπίσουμε όσο το δυνατόν πιο ανώδυνα τα οικονομικά προβλήματα που σχετίζονται με τον κορωνοϊό που θα υπονομεύσει την αναπτυξιακή πορεία της χώρας μετά την μνημονιακή κρίση.

Σίγουρα θα χρειαστούν γενναίες αποφάσεις που περιγράψαμε πιο πριν ώστε η υγεία να έχει ένα πιο ασθενοκεντρικό πρόσωπο με κυρίαρχο στόχο την παροχή όχι μόνο επαρκών υγειονομικών υπηρεσιών, αλλά και να διασφαλίσει την ποιότητα τους.

Ποιες είναι οι συμβουλές που δίνετε στους συμπολίτες μας για την προστασία της υγείας τους όλο αυτό το διάστημα της «καραντίνας», τι να προσέχουν , κυρίως προς τις ευπαθείς ομάδες , με δεδομένη μάλιστα την πολύχρονη επιστημονική σας εμπειρία στον χώρο του σακχαρώδη διαβήτη;

Αυτή τη στιγμή προέχει η προσπάθεια να μηδενίσουμε όσο το δυνατόν την εξάπλωση του ιού. Η κοινωνική απομόνωση θα σπάσει τη μολυσματική δυνατότητα του ιού και θα προστατέψει την υγεία όχι μόνο τη δικιά μας αλλά και των χρονίως πασχόντων από διάφορα υποκείμενα νοσήματα που αποτελούν τις ευπαθείς ομάδες μαζί με τους ηλικιωμένου συμπολίτες μας. Οι νεότεροι πιθανόν να περάσουν αλώβητοι από την επέλαση του ιού, μπορεί όμως να μεταδώσουν αυτόν το επικίνδυνο ιό στα ηλικιωμένα μέλη της οικογένειας τους αλλά και στα αδέλφια τους που είναι μεν νεότερης ηλικίας αλλά πιθανά να έχουν υποκείμενα νοσήματα όπως οι συγγενείς καρδιοπάθειας, το άσθμα και διάφορα γενετικά σύνδρομα. Ο διαβήτης που αποτελεί με τα μέχρι τώρα δεδομένα σημαντικό παράγοντα βαριάς νόσησης από κορωνοϊό μπορεί να συνοδεύει νεαρές ηλικίες αλλά κυρίως αφορά άτομα πάνω από 45 ετών. Οι διαβητικοί εξάλλου μπορεί να είναι υπέρβαρα άτομα και να έχουν λόγω του διαβήτη τους αναπτύξει προβλήματα από το καρδιαγγειακό και νεφρικό τους σύστημα με αποτέλεσμα να εμφανίζουν τη δυσμενέστερη εξέλιξη από όλους τους πάσχοντες από κορωνοϊό.