Ο Δήμαρχος Πόρου Γιάννης Δημητριάδης μιλάει στην Aftodioikisinews

Ο πολλαπλασιασμός των ιχθυοτροφείων στην χώρα μας από την δεκαετία του 1990 βασίστηκε σε άδειες που χορηγούσαν παράνομα οι τότε Νομαρχίες.

Στην συνέχεια, με βάση τη νομολογία του ΣτΕ, η Πολιτεία αναγκάστηκε να θεσμοθετήσει Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τις Υδατοκαλλιέργειες, το οποίο, αξιολογώντας όλη την ελληνική ακτογραμμή, καθόρισε τις περιοχές που είναι κατάλληλες για την λειτουργία ιχθυοτροφείων.

Είναι επισήμως γνωστό ότι η σχετική Μελέτη ανατέθηκε από τις ίδιες τις εταιρίες ιχθυοκαλλιέργειας σε μελετητικό γραφείο επιλογής τους και στην συνέχεια παραδόθηκε ως δωρεά στο Υπουργείο Περιβάλλοντος.

Έτσι, το Χωροταξικό που θεσμοθετήθηκε τελικά το 2011 έκρινε ως κατάλληλες για την λειτουργία ιχθυοτροφείων -ποιες άλλες- ακριβώς εκείνες τις περιοχές στις οποίες ήδη υπήρχαν τα υφιστάμενα «αυθαίρετα» ιχθυοτροφεία.

Μάλιστα, το Χωροταξικό καθόρισε ότι στις περιοχές αυτές θα πρέπει να δημιουργηθούν βιομηχανικές ζώνες όπου τεράστιες θαλάσσιες και χερσαίες εκτάσεις θα περιέλθουν στον έλεγχο των εταιριών.

Με την ίδρυση των λεγόμενων «Περιοχών Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών», η οποία σήμερα δρομολογείται σε 25 περιοχές, οι θαλάσσιες εκτάσεις που καταλαμβάνουν τα ιχθυοτροφεία στην χώρα μας θα αυξηθούν κατά 24 φορές, ενώ η παραγωγή τους θα τετραπλασιαστεί τα πρώτα 5 χρόνια και θα απελευθερωθεί στην συνέχεια.

Δυστυχώς, ο Πόρος είναι μία από τις περιοχές αυτές στην οποία, σύμφωνα με την Μελέτη που βρίσκεται σε τελικό στάδιο θεσμοθέτησης, προβλέπεται αύξηση των θαλάσσιων στρεμμάτων από 100 σε 2.700 και κατάληψη χερσαίου χώρου περίπου 6.000 στρεμμάτων, ο οποίος αντιστοιχεί στο ¼ της έκτασης του νησιού.

Η εν λόγω περιοχή θα διοικείται από την πολυεθνική εταιρία ιχθυοκαλλιέργειας που σήμερα ελέγχει σχεδόν όλο τον κλάδο στην Ελλάδα, κατά τα μοντέλα των αποικιοκρατικών πρακτικών που βλέπουμε στην Αφρική και την Λατινική Αμερική.

Οι συνέπειες θα είναι καθολικές. Αν ο σχεδιασμός δεν ανακληθεί, θα πρέπει να αλλάξει βίαια ο αναπτυξιακός προσανατολισμός του νησιού και ο χαρακτήρας της κοινωνίας μας. Δεν μπορώ να φανταστώ πώς θα μπορούσε να γίνει αυτό «αναίμακτα».

Τυχόν ίδρυση της Π.Ο.Α.Υ. θα προκαλούσε μια τεράστια έκρηξη που θα πυροδοτούσε διαρκείς συγκρούσεις, τόσο  με την Πολιτεία και την εταιρία, όσο -αναπόφευκτα- και στο εσωτερικό της κοινωνίας.

Δηλαδή, δεν θα πρόκειται για μία μάχη που χάθηκε, αλλά για έναν διαρκή πόλεμο που θα ξεσπάσει.

Και για τον λόγο αυτό προσπαθώ να εξηγήσω στην Κυβέρνηση ότι το λάθος πρέπει να διορθωθεί εδώ και τώρα με την εξαίρεση του Πόρου από τον σχεδιασμό.

Για τις περιβαλλοντικές συνέπειες δεν χρειάζεται να μιλήσω, αρκεί να δει κανείς πώς είναι ο βυθός και οι ακτές κοντά σε οποιοδήποτε ιχθυοτροφείο.

Η δημιουργία των Π.Ο.Α.Υ. αποτελεί κατά την άποψή μου φαινόμενο θεσμικής εκτροπής.

Πρόκειται για μια διαδικασία που προχωράει επί δεκαετίες στον «αυτόματο πιλότο» παρά τις εναλλαγές Κυβερνήσεων, χωρίς να έχει περάσει ποτέ από την Βουλή.

Σημειώνω ότι το Χωροταξικό των Υδατοκαλλιεργειών θεσμοθετήθηκε με Κοινή Υπουργική Απόφαση και οι ίδιες οι Π.Ο.Α.Υ. ιδρύονται με Προεδρικά Διατάγματα.

Την ίδια στιγμή, Δημοτικά και Περιφερειακά Συμβούλια και βουλευτές όλων των κομμάτων διατρανώνουν την αντίθεσή τους με τις κατά τόπους Π.Ο.Α.Υ. Κι όμως, κάποιοι χαμηλόβαθμοι γραφειοκράτες του Υπ. Περιβάλλοντος και των Νομαρχιών/Περιφερειών, υπό την καθοδήγηση των παραγόντων του κλάδου, είναι εκείνοι που αποφασίζουν εδώ και 30 χρόνια για το μέλλον του ελληνικού παράκτιου χώρου.

Μάλιστα, για να απαντήσω και στο δεύτερο ερώτημά σας, το Ελληνικό Κράτος δεν έχει θεσμοθετήσει έως σήμερα Γενικό Χωροταξικό Σχέδιο για τον παράκτιο χώρο (παραβαίνοντας μάλιστα τις ευρωπαϊκές του υποχρεώσεις), με συνέπεια το Ειδικό Χωροταξικό των Υδατοκαλλιεργειών να είναι το μοναδικό Πλαίσιο που ισχύει σήμερα στις ελληνικές θάλασσες και ακτές.

Δεν υπάρχει κανένας άλλος κλάδος στην ελληνική οικονομία που να απολαμβάνει τέτοιας προνομιακής μεταχείρισης από το Ελληνικό Κράτος, όπως απολαμβάνει ο χρεοκοπημένος κλάδος των ιχθυοκαλλιεργειών ο οποίος πρόσφατα επιβάρυνε το τραπεζικό σύστημα με πάνω από 1δις€ χρέη (παρά μάλιστα τις πολλαπλάσιες ευρωπαϊκές επιδοτήσεις που έλαβε).

Να σημειώσω επίσης ότι οι αυθαίρετες εγκαταστάσεις υποστήριξης των ιχθυοτροφείων στον αιγιαλό και στο δάσος είναι οι μοναδικές που έχουν εξαιρεθεί με νόμο από την επιβολή κυρώσεων.

Την ίδια στιγμή, απαγορεύεται π.χ. από το νόμο στον Δήμο Πόρου να εγκαταστήσει μονάδα αφαλάτωσης στην ζώνη παραλίας για να παρέχει νερό στους κατοίκους του. 

Ο Δήμος έχει υποστεί εμπαιγμό από την εταιρία ιχθυοκαλλιέργειας ήδη την δεκαετία του 2000, όταν για πρώτη φορά το Δ.Σ. έλαβε Απόφαση ότι δεν θέλει άλλα ιχθυοτροφεία στο νησί και η εταιρία δεσμευόταν για κάτι τέτοιο.

Από τότε τα ιχθυοτροφεία στο νησί τριπλασιάστηκαν. Μάλιστα, το 2013, υπό την πίεση καταδικαστικής δικαστικής Απόφασης για υποβάθμιση του περιβάλλοντος και προκαταρκτικής εξέτασης για κακουργηματική χρήση φορμόλης, το Δ.Σ. της εταιρίας έλαβε ομόφωνη Απόφαση ότι έως το 2015 θα αποχωρούσε τελείως από το νησί.

Όπως αποδείχθηκε, όμως, ήδη τότε είχε κινήσει τις διαδικασίες για την δημιουργία Π.Ο.Α.Υ. Φυσικά, όταν το καλοκαίρι του 2020 η Μελέτη της Π.Ο.Α.Υ. κοινοποιήθηκε στον Δήμο (έως τότε οι υπάλληλοι του Υπουργείου Περιβάλλοντος δεν μας την έδιναν παρανομώντας),

το Δημοτικό Συμβούλιο έλαβε ομόφωνη Απόφαση με την οποία χαρακτηρίζει ως casus belli τον σχεδιασμό και ζητάει την ακύρωσή του.

Η Απόφαση αυτή εκφράζει το 99% της κοινωνίας.

Ωστόσο, όπως συμβαίνει παντού και πάντα, σε κάθε κοινωνία υπάρχουν άτομα χωρίς ηθικές αναστολές που είναι έτοιμα να συμμαχήσουν με τον εισβολέα προκειμένου να αποκομίσουν οικονομικά ή και πολιτικά οφέλη.

Από το 2011 δεκάδες φορείς των πληττόμενων περιοχών σύστησαν την «Πανελλήνια Συντονιστική Επιτροπή Φορέων Περιοχών με ανάπτυξη Υδατοκαλλιεργειών», η οποία έθεσε στην Πολιτεία δύο και μόνο αιτήματα, τα οποία ήταν

1) να απαιτείται η σύμφωνη γνώμη των Δήμων και Περιφερειών για την ίδρυση Π.Ο.Α.Υ. και

2) να προηγηθεί η θεσμοθέτηση Γενικού Χωροταξικού Πλαισίου για τον παράκτιο χώρο.

Τα αιτήματα αυτά έχουν αγνοηθεί παντελώς από όλες τις Κυβερνήσεις και δυστυχώς δεν έχουν απευθυνθεί ποτέ στα σοβαρά σε αυτές από τις Ενώσεις Δήμων (ΚΕΔΕ) και Περιφερειών (ΕΝΠΕ), οι οποίες έχουν αδιαφορήσει διαχρονικά για το θέμα καταργώντας τον εαυτό τους.

Σήμερα, στην Πανελλήνια Συντονιστική Επιτροπή μετέχουν ενεργά 9 Δήμοι, εκ των οποίων μόνο ο Πόρος θέτει ως θέμα «ζωής ή θανάτου» την ακύρωση της τοπικής Π.Ο.Α.Υ.

Οι υπόλοιποι Δήμοι της χώρας (πέραν των ανωτέρω 9) στους οποίους προβλέπεται η ίδρυση Π.Ο.Α.Υ. είτε δεν γνωρίζουν καθόλου το θέμα, είτε το γνωρίζουν και δεν τους απασχολεί.

Δυστυχώς, όταν οι κάτοικοι έρθουν ξαφνικά αντιμέτωποι με τις προβλέψεις των Μελετών των κατά τόπους Π.Ο.Α.Υ. θα είναι πολύ αργά για οποιαδήποτε αντίδραση από εκείνους τους  Δήμους.

Όχι! Αντιθέτως, με την στάση τους όλοι οι προαναφερόμενοι διευκολύνουν την υλοποίηση του σχεδιασμού.

Και για να προλάβω τυχόν αντίλογο, διευκρινίζω ότι οι Αποφάσεις που έλαβαν το Περιφερειακό Συμβούλιο Αττικής και το Δ.Σ. της Κ.Ε.Δ.Ε. (μετά από δική μου πίεση), με τις οποίες διακηρύττουν την στήριξή τους στα αιτήματα της Πανελλήνιας Συντονιστικής Επιτροπής, κάνοντας στην συνέχεια τους Πόντιους Πιλάτους χωρίς να αρθρώσουν ούτε μία φορά τα αιτήματα αυτά στους συνομιλητές τους στην Κυβέρνηση, δεν αποτελούν βοήθεια στον αγώνα μας, αλλά παραπλάνηση.

Το κριτήριο για την αξιολόγηση της στάσης τους είναι προφανώς η διεκδίκηση που θα έπρεπε να απευθύνουν στην Κυβέρνηση και η δράση που θα έπρεπε να αναπτύξουν για την εφαρμογή των Αποφάσεών τους.

Και τα δύο αυτά είναι μηδενικά! Τουλάχιστον η ΕΝ.ΠΕ. έχει πιο ειλικρινή στάση, αφού έχει αγνοήσει παντελώς τις επιστολές της Π.Σ. Επιτροπής και δεν έλαβε ποτέ Απόφαση για στήριξη των αιτημάτων των πληττόμενων Δήμων.

Το αίτημα είναι απλό και καθαρό: Να ανακληθεί άμεσα ο σχεδιασμός ίδρυσης Π.Ο.Α.Υ.

Έχουμε θέσει ως ορίζοντα για να λάβουμε μια επίσημη απάντηση από την Κυβέρνηση τον Ιούλιο και σε κάθε περίπτωση απαιτούμε να έχουμε την απάντηση πριν τις εκλογές.

Δεν πρόκειται να καταπιούμε τυχόν μετάθεση του ζητήματος για μετά τις εκλογές, γιατί αυτό θα ισοδυναμούσε με μια ακόμα κοροϊδία.

Αν δεν ενημερωθούμε άμεσα ότι ο σχεδιασμός θα ανακληθεί, θα εισηγηθώ στο Δημοτικό Συμβούλιο να λάβει Απόφαση με την οποία θα καλεί τους δημότες σε αποχή από τις εθνικές εκλογές και θα χαρακτηρίζει όλους τους εκπροσώπους της Βουλής και της Κυβέρνησης ως θεσμικά ανεπιθύμητους στην περιοχή μας, ενώ στην συνέχεια θα κλιμακώσουμε τις κινητοποιήσεις μας.

Επίσης, ήδη έχει ξεκινήσει επικοινωνιακή καμπάνια του Δήμου για το θέμα, με ταμπέλες, φυλλάδια, καθώς και πανό που έχει τοποθετηθεί στα βράχια του Ρολογιού του Πόρου.